Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011

Φάρμακα: μερικές εύκολες και πρακτικές συμβουλές, του Χρ.Στεφανάδη*.

Στο παρελθόν οι φαρμακευτικές ουσίες ήταν πολύ λίγες.
Για παράδειγμα, στην Καρδιολογία τα μόνα φάρμακα που υπήρχαν ήταν τα διουρητικά, τα νιτρώδη και η διγοξίνη. Τώρα πια υπάρχει πληθώρα φαρμάκων, με διαφορετική δράση το καθένα, τα οποία παρέχουν ευρεία δυνατότητα θεραπευτικών επιλογών ακόμα και σε άτομα με βαριά καρδιοπάθεια. Τα αντίστοιχα, φυσικά, παρατηρούνται και στις άλλες ειδικότητες. Γι' αυτόν το λόγο, οι ασθενείς, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι μπορεί να λαμβάνουν φάρμακα για πολλές και διαφορετικές παθήσεις, συχνά δυσκολεύονται και ενίοτε δεν παίρνουν σωστά τη φαρμακευτική αγωγή τους.
Η λανθασμένη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής είναι δυνητικά επικίνδυνη και μπορεί να έχει δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία του ασθενούς. Γι' αυτό είναι σημαντικό να εφαρμόζονται κάποιοι
απλοί και εύκολα κατανοητοί κανόνες:
Α) Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται για τη δράση των φαρμάκων που λαμβάνει και να γνωρίζει τα ονόματά τους. Αν δεν μπορεί να τα θυμηθεί, πρέπει να φτιάξει μια λίστα με τα ονόματά τους.
Β) Τα φάρμακα καλό είναι να λαμβάνονται σαν ένα είδος καθημερινής «ρουτίνας», η οποία δεν πρέπει να αλλάζει παρά μόνο ύστερα από οδηγία του θεράποντος ιατρού.
Γ) Αν κάποιος έχει δυσκολίες στο να θυμηθεί τα φάρμακα ή να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα λήψης αυτών, μπορεί να προμηθευτεί από το φαρμακείο ένα «ειδικό» κουτί χαπιών, χωρισμένο σε μικρότερα κουτάκια. Σε κάθε μικρότερο κουτάκι αναγράφεται η ημέρα (Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή) και η ώρα (πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ) της εβδομάδας στην οποία αντιστοιχεί.
Δ) Ενίοτε, είναι πολύ βοηθητική η χρήση ενός ημερολογίου, όπου σημειώνονται τα φάρμακα και η δόση τους. Αν κάτι τροποποιηθεί, τότε στο ημερολόγιο πρέπει να καταγράφονται όλες οι αλλαγές.
Ε) Αν παραλειφθεί μια δόση, θα πρέπει να λαμβάνεται αμέσως μόλις αυτό γίνει αντιληπτό. Αν έχει έρθει η ώρα της επόμενης δόσης, τότε πρέπει να ερωτάται ο γιατρός αν η προηγούμενη δόση θα πρέπει να ληφθεί ή όχι.
Στ) Αν ο ασθενής δεν «νιώθει καλά», δεν θα πρέπει να διακόπτει μόνος του τα φάρμακα, γιατί μπορεί να επιδεινωθεί η υγεία του. Θα πρέπει πάντα να συνεννοείται με τον θεράποντα ιατρό για εναλλακτικές λύσεις και θεραπείες.
Ζ) Αν η φαρμακευτική αγωγή είναι δαπανηρή, δεν πρέπει να διακόπτεται για οικονομικούς λόγους. Ενδεχομένως, σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό, μπορεί να βρεθεί ένας τρόπος ελάττωσης των εξόδων χωρίς να μειωθεί η αποτελεσματικότητα της αγωγής.
Η) Πρέπει να αποφεύγεται η λήψη φυτικών, ομοιοπαθητικών ή οποιωνδήποτε άλλων φαρμάκων, χωρίς την ενημέρωση του θεράποντος ιατρού, γατί μπορεί να επιδεινωθεί το προϋπάρχον πρόβλημα υγείας.
Θ) Τα φάρμακα πρέπει να αγοράζονται πριν τελειώσουν τα προηγούμενα, γιατί δεν πρέπει να μένει ο ασθενής ούτε μία μέρα χωρίς την αγωγή του.
Ι) Στα ταξίδια πρέπει να παίρνουμε μαζί μας τα φάρμακα όλων των ημερών αλλά και μια λίστα με τα ονόματα και τη δοσολογία τους.
ΙΑ) Αν ένας ασθενής πρόκειται να υποβληθεί σε κάποια χειρουργική επέμβαση, πρέπει πάντα να ενημερώνει το γιατρό και τον αναισθησιολόγο για την πάθηση και την αγωγή του.
ΙΒ) Αν παρουσιαστούν παρενέργειες, πρέπει να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός και να τροποποιείται αναλόγως η φαρμακευτική αγωγή, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του.